کیمیا

تناقضى روشن

قطعا این حدیث ‏با احادیث قبل سازگار نیست، زیرا تنها به خاندان عبدالمطلب توجه دارد در حالى که احادیث قبل از آن بیشتر متوجه به غیر از خویشاوندان نزدیک پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} است، شگفتى حدیث در این است که پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} کودک خردسالش فاطمه ^{سلام‌الله علیها} را -که هنوز به حد تکلیف شرعى نرسیده است- مخاطب قرار مى‏‌دهد، و از بالاى کوه صفا او را مخاطب قرار مى‏‌دهد، در حالى که او همه‌وقت در میان خانه‌ی پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} بوده است! و آن نیز در حالى است که خطاب به فاطمه ^{سلام‌الله علیها} و دیگر اولاد عبدالمطلب متضمن رسالتى -که در آن ایشان را به ترک عبادت بت‌ها و یا ایمان به اسلام فرمان دهد- نیست.

علاوه بر این که عایشه هنوز موقع این حادثه به دنیا نیامده بوده است، چون پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} با او در مدینه عروسى کرد در حالى که او نهمین سال عمرش را پشت سر مى‏گذاشت^(۸). معنى آن مطلب این است که ولادت او در حدود پنج سال بعد از مبعث‏ بوده است. ابوهریره نیز از شهود حادثه نبود زیرا که او پیامبر را در خیبر و یا در سال هفتم هجرى هنگام  بازگشت از خیبر دیده است^(۹)! و عجیب‏‌تر از همه‌ی آن‌ها سخن زمخشرى است که مى‏‌گوید: عایشه دختر ابى‌بکر و حفصه دختر عمر با کسانى بودند که پیامبر روز انذار، آنان را مورد خطاب قرار داد (در حالى که عایشه روز انذار به دنیا نیامده بوده است!!)^(۱۰).

قطعا این دلیل روشنى است‏ بر مشتبه‌شدن مطلب بر راویان و این که دو شیخ [مسلم و بخارى] از روال طبیعى دو حادثه‌ی نزول دستور به انذار و آن‌چه را پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} بعد از نزول امر انجام داده است، غافل مانده‌‏اند. چه بسا که کتب صحاح از مطلب صحیح غفلت کرده‌‏اند!!

در حقیقت، این آیه، آشکارا دلالت دارد که خداوند پیامبرش را مامور ساخته است تا نزدیک‌ترین خویشاوندانش را بیم دهد، و خویشان نزدیک‌ترش همان فرزندان عبدالمطلب بودند نه بقیه‌ی قبایل مکه. از پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} بعید است که، جز آن‌چه را که خدا به او فرمان داده است انجام دهد. پس، آن‌چه مورخان و بسیارى از محدثان روایت کرده‏‌اند، که پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} فرزندان عبدالمطلب را بر ولیمه‏‌اى جمع کرد، و از آنان که از خویشاوندان و بستگان نزدیک او بودند خواست تا به رسالت او بگروند و با او در کار مهم و خطیرى که بر عهده گرفته است، هم‌کارى کنند، مطلبى است که با منطق و طبیعت‏ حوادث مهم، منسجم و هماهنگ است. چه کسانى سزاوارترند به معاونت پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} از خاندان خود او در روبرو شدن با خطرهایى که پیامبر ^{صلی‌الله علیه و آله} در انتظار آن‌هاست؟

این‌که دعوت به اسلام باید تدریجى باشد امرى طبیعى است، پیامبر مى‏‌خواهد به کمک فامیل و خاندانش یعنى نزدیک‌ترین مردم به خود، مطمئن شود پیش از این که دیگران و بقیه‌ی قبایل عرب را دعوت به تغییر عقاید خود و ترک بت‌هایشان کند در حالى که آنان در آینده در نهایت‏ خشونت و دشمنى با او روبرو خواهند شد.