انواع «ما»
«ما»ی استفهامیه: اسم است و تفاوت آن با دیگر انواع «ما» اینست که ضمیری از خبر به لفظ «ما»ی استفهامیه باز نمیگردد.
«ما» موصوله: هرگاه پس از «ما» یک جمله قرار گیرد و معنای ما را توضیح دهد و جمله دارای رابطی همچون ضمیر و اسم اشاره باشد، «ما» موصول خواهد بود.
بنابراین شناسایی لفظی «ما»ی موصوله از دو راه امکانپذیر است؛ یکی اینکه پس از «ما» موصوله جملهی صله میآید و دیگر آنکه از جملهی صله، رابطی همچون ضمیر به «ما»ی موصوله باز میگردد.
«ما»ی شرطیه: دو نشان دارد نخست آنکه پس از آن، دو جملهی شرط و جواب شرط وجود دارد و دوم آنکه ضمیری دو جمله شرط و جواب او را به «ما»ی شرطیه پیوند میدهد.
تفاوت «ما»ی شرطیه با «ما»ی موصوله، در تعداد جملههایی است که پس از «ما» قرار میگیرد: پس از «ما»ی موصوله یک جمله و پس از «ما»ی شرطی دو جمله قرار میگیرد.
«ما»ی تعجبیه: تنها فعلی پس از «ما»ی تعجبی قرار میگیرد که بر وزن «أَفعَلَ» باشد و این فعل جامد است.
صفحهی 14