بر بال قلم (بخش بیست و یکم)
لغزشگاه‌های قلم
۳۴- صفت‌ها را به دقت به کار بریم:
در زبان پارسی نیز صفت‌های حالیه، مشبهه، مبالغه و مطلق یافت می‌شوند. مخصوصا هنگام ترجمه‌ی آیات و روایات، به این ساخت‌های متفاوت باید عنایت داشت:
- صفت حالیه (گذران): بن مضارع + ان. مثال: جویان.
- صفت مشبهه (پایدار): بن مضارع + ا. مثال: جویا.
- صفت مبالغه (فراوان): بن ماضی یا اسم + ار / گار / گر، کار. مثال: جستگر – جست و جو گر.
- صفت فاعلی مطلق: بن مضارع + -َ نده. مثال: جوینده.
چنان‌چه ساخت‌های سه‌گانه‌ی اول موجود نباشند، به ناچار در همان معانی نیز از ساخت چهارم استفاده می‌شود.
۳۵- «صفت برترین» را درست به کار بریم:
صفت برترین، موصوف خود را نسبت به همه‌ی موصوف‌های هم‌شمار در داشتن وصفی ممتاز می‌سازد و معنا و کاربرد آن در سه الگوی زیر سامان می‌یابد:
- معنای مفرد: صفت برترین کسره‌دار + موصوف جمع؛ مثال:
پاک‌بازترینِ شهیدان
- معنای مفرد: صفت برترین ساکن + موصوف مفرد؛ مثال:
پاک‌بازترین شهید
- معنای جمع: صفت برترین ساکن + موصوف جمع، مثال:
پاک‌بازترین شهیدان
۳۶- ضمیر را بجا و مناسب آوریم.
۳۷- از تکرار ضمیر بپرهیزیم.
