مفاتیح‌الجنان؛ دعای یستشیر
سیّد ابن طاووس در کتاب «مهج الدعوات» از امیر المؤمنین علیه السّلام نقل کرده: حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله این دعا را به من تعلیم داد و امر فرمود آن را درهرحال و براى هر سختى و آسانى بخوانم و نیز آن را به جانشین خود تعلیم دهم و خواندن این دعا را ترک نگویم تا حق تعالى را ملاقات کنم و نیز فرمود: یا على این دعا را هر صبح و هر شام بخوان زیرا که گنجى از گنجهاى عرش الهى است.
ابىّ بن کعب، به پیشگاه حضرت رسول صلى اللّه علیه و آله التماس کرد که آن حضرت فضیلت این دعا را بیان نماید، حضرت اندکى از ثواب بسیار آن را بیان فرمود. هرکه میخواهد به کتاب «مهج الدعوات» مراجعه نماید.
متن دعا این است:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خدا که رحمتش بسیار و مهربانى اش همیشگى است
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لا إِلَهَ إِلا هُوَ الْمَلِکُ الْحَقُّ الْمُبِینُ الْمُدَبِّرُ بِلا وَزِیرٍ وَ لا خَلْقٍ مِنْ عِبَادِهِ یَسْتَشِیرُ الْأَوَّلُ غَیْرُ مَوْصُوفٍ [مَصْرُوفٍ ] وَ الْبَاقِی بَعْدَ فَنَاءِ الْخَلْقِ الْعَظِیمُ الرُّبُوبِیَّةِ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِینَ [الْأَرْضِ ] وَ فَاطِرُهُمَا وَ مُبْتَدِعُهُمَا بِغَیْرِ عَمَدٍ خَلَقَهُمَا وَ فَتَقَهُمَا فَتْقا فَقَامَتِ السَّمَاوَاتُ طَائِعَاتٍ بِأَمْرِهِ وَ اسْتَقَرَّتِ الْأَرَضُونَ بِأَوْتَادِهَا فَوْقَ الْمَاءِ ثُمَّ عَلا رَبُّنَا فِی السَّمَاوَاتِ الْعُلَى الرَّحْمَنُ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَى لَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَا فِی الْأَرْضِ وَ مَا بَیْنَهُمَا وَ مَا تَحْتَ الثَّرَى،
ستایش خدا را که معبودى جز او نیست، آن فرمانرواى بر حق آشکار، تدبیرگر، هستى بى آنکه او را وزیرى باشد و یا با آفریده اى از بندگانش مشورت نماید، آغازى است که در وصف نگنجد و پابرجاست پس از فناى آفریدگان، پرودگارى اش بس بزرگ است، روشنایى آسمان ها و زمین ها و آفریننده و پدیدآورنده آن دو است، آسمان و زمین را بى ستون آفرید، و از هم گشودشان گشودنى چشم گیر، پس آسمانها به فرمان او بر پا شدند، و زمین ها با کوه هایشان بر فراز آب جا گرفت، سپس بلندى گرفت پروردگار ما در آسمانهاى بلند، خدا بخشاینده بر فرمانرواى هستى چیره گشت، تنها از آن اوست آنچه در آسمانها و زمین است و هر آنچه بین آن دو و آنچه زیر خاک است،
فَأَنَا أَشْهَدُ بِأَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ لا رَافِعَ لِمَا وَضَعْتَ وَ لا وَاضِعَ لِمَا رَفَعْتَ وَ لا مُعِزَّ لِمَنْ أَذْلَلْتَ وَ لا مُذِلَّ لِمَنْ أَعْزَزْتَ وَ لا مَانِعَ لِمَا أَعْطَیْتَ وَ لا مُعْطِیَ لِمَا مَنَعْتَ وَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ کُنْتَ إِذْ لَمْ تَکُنْ سَمَاءٌ مَبْنِیَّةٌ وَ لا أَرْضٌ مَدْحِیَّةٌ وَ لا شَمْسٌ مُضِیئَةٌ وَ لا لَیْلٌ مُظْلِمٌ وَ لا نَهَارٌ مُضِی ءٌ وَ لا بَحْرٌ لُجِّیٌّ وَ لا جَبَلٌ رَاسٍ وَ لا نَجْمٌ سَارٍ وَ لا قَمَرٌ مُنِیرٌ وَ لا رِیحٌ تَهُبُّ وَ لا سَحَابٌ یَسْکُبُ وَ لا بَرْقٌ یَلْمَعُ وَ لا رَعْدٌ یُسَبِّحُ وَ لا رُوحٌ تَنَفَّسُ وَ لا طَائِرٌ یَطِیرُ وَ لا نَارٌ تَتَوَقَّدُ وَ لا مَاءٌ یَطَّرِدُ کُنْتَ قَبْلَ کُلِّ شَیْ ءٍ وَ کَوَّنْتَ کُلَّ شَیْ ءٍ وَ قَدَرْتَ عَلَى کُلِّ شَیْ ءٍ وَ ابْتَدَعْتَ کُلَّ شَیْ ءٍ وَ أَغْنَیْتَ وَ أَفْقَرْتَ وَ أَمَتَّ وَ أَحْیَیْتَ وَ أَضْحَکْتَ وَ أَبْکَیْتَ ،
پس من شهادت می دهم که تنها تویى خدا، بالابرنده اى براى آنچه بر زمین نشاندى نیست و نه زمین زننده اى براى آنچه بالا بردى و نه عزّت بخشى آن را که تو خوارش کردى، و خوارکننده ای نیست آن را که تو عزیز نمودى و بازدارنده اى براى آنچه عطا کردى نیست، و نه عطا کننده اى براى آنچه دریغ کردى، و تویى خدا، معبودى جز تو نیست، تو بودى آنگاه که نه آسمانى بنا شده بود و نه زمینى گسترانیده و نه خورشیدى تابان و نه شبی تاریک و نه روزى فروزان و نه دریایى خروشان و نه کوهى استوار و نه ستاره اى روان و نه ماهى تابنده و نه بادى وزان، و نه ابرى پرباران، و نه برقى درخشان، و نه صاعقه اى تسبیح گویان، و نه روحى دم زنان و نه پرنده اى پرآن و نه آتشى فروزان و نه آبى روان بوده باشند، پیش از هر چیز بودى و همه چیز را پدید آوردی و بر هر چیز توانا بودى و همه چیز را نو آفریدى و توانگر نمودى و ناتوان ساختى و میراندى و زنده نمودى و خنداندى و گریاندى،
وَ عَلَى الْعَرْشِ اسْتَوَیْتَ فَتَبَارَکْتَ یَا اللَّهُ وَ تَعَالَیْتَ أَنْتَ اللَّهُ الَّذِی لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ الْخَلاقُ الْمُعِینُ [الْعَلِیمُ ] أَمْرُکَ غَالِبٌ وَ عِلْمُکَ نَافِذٌ وَ کَیْدُکَ غَرِیبٌ وَ وَعْدُکَ صَادِقٌ وَ قَوْلُکَ حَقٌّ وَ حُکْمُکَ عَدْلٌ وَ کَلامُکَ هُدًى وَ وَحْیُکَ نُورٌ وَ رَحْمَتُکَ وَاسِعَةٌ وَ عَفْوُکَ عَظِیمٌ وَ فَضْلُکَ کَثِیرٌ وَ عَطَاؤُکَ جَزِیلٌ وَ حَبْلُکَ مَتِینٌ وَ إِمْکَانُکَ عَتِیدٌ وَ جَارُکَ عَزِیزٌ وَ بَأْسُکَ شَدِیدٌ وَ مَکْرُکَ مَکِیدٌ أَنْتَ یَا رَبِّ مَوْضِعُ کُلِّ شَکْوَى
و بر فرمانروایى هستى چیره گشتى، پس خجسته بودى، اى خدا، و بلندى گرفتى، تویى خدایى که معبودى جز تو نیست، آفریننده یارى رسانى که فرمانت چیره و علمت نافذ، و نیرنگت شگفت، و وعده ات راست، و گفته ات، حق، و داوری ات دادگرانه و مخنت هدایت گر و پیامت نور و رحمتت فراگیر، و گذشتت بزرگ و بخششت بسیار، و عطایت فراوان و ریسمانت استوار، و یارى ات فراهم و پناهنده ات عزّتمند و عذابت سخت، و نیرنگت زیرکانه است، تو اى پروردگار من آستانت جایگاه هر شکایتى است
[وَ] حَاضِرُ کُلِّ مَلَإٍ وَ شَاهِدُ کُلِّ نَجْوَى مُنْتَهَى کُلِّ حَاجَةٍ مُفَرِّجُ کُلِّ حُزْنٍ [حَزِینٍ ] غِنَى کُلِّ مِسْکِینٍ حِصْنُ کُلِّ هَارِبٍ أَمَانُ کُلِّ خَائِفٍ حِرْزُ الضُّعَفَاءِ کَنْزُ الْفُقَرَاءِ مُفَرِّجُ الْغَمَّاءِ مُعِینُ الصَّالِحِینَ ذَلِکَ اللَّهُ رَبُّنَا لا إِلَهَ إِلا هُوَ تَکْفِی مِنْ عِبَادِکَ مَنْ تَوَکَّلَ عَلَیْکَ وَ أَنْتَ جَارُ مَنْ لاذَ بِکَ وَ تَضَرَّعَ إِلَیْکَ عِصْمَةُ مَنِ اعْتَصَمَ بِکَ نَاصِرُ مَنِ انْتَصَرَ بِکَ تَغْفِرُ الذُّنُوبَ لِمَنِ اسْتَغْفَرَکَ جَبَّارُ الْجَبَابِرَةِ عَظِیمُ الْعُظَمَاءِ،
و خود حاضر در هر جماعتی و گواه هر گفتگوى نهانى، نهایت هر حاجتى، شادى بخش هر اندوهگین، توانگرى هر بر خاک نشسته اى، دژ استوار هر گریزانى، امان هر هراسانى، نگاهدار ناتوانى، گنجینه تهیدستانى، غم زداى غم زدگانى، پشتیبان شایستگانى، آن است خدا، پروردگار ما، معبودى جز او نیست، کفایت مى کنى از بندگانت آن را که بر تو توکل کند، و تویى پناه آن که به تو پناه آورد و به درگاهت زارى نماید، نگهدار کسیکه به دامن تو چنگ زند، یار آن که از تو یارى جوید، مى آمرزى گناهان آن را که از تو آمرزش خواهد، جبّار جبّارانى، بزرگ بزرگان،
کَبِیرُ الْکُبَرَاءِ سَیِّدُ السَّادَاتِ مَوْلَى الْمَوَالِی صَرِیخُ الْمُسْتَصْرِخِینَ مُنَفِّسٌ عَنِ الْمَکْرُوبِینَ مُجِیبُ دَعْوَةِ الْمُضْطَرِّینَ أَسْمَعُ السَّامِعِینَ أَبْصَرُ النَّاظِرِینَ أَحْکَمُ الْحَاکِمِینَ أَسْرَعُ الْحَاسِبِینَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ خَیْرُ الْغَافِرِینَ قَاضِی حَوَائِجِ الْمُؤْمِنِینَ مُغِیثُ الصَّالِحِینَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ رَبُّ الْعَالَمِینَ أَنْتَ الْخَالِقُ وَ أَنَا الْمَخْلُوقُ وَ أَنْتَ الْمَالِکُ وَ أَنَا الْمَمْلُوکُ وَ أَنْتَ الرَّبُّ وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الرَّازِقُ وَ أَنَا الْمَرْزُوقُ ،
سرور سروران، آقاى آقایان، سرآمد مولایان، دادرس دادخواهان، گره گشای گرفتاران، اجابت کننده دعاى بیچارگان، شنواترین شنوندگان، بیناترین بینندگان، داورترین داوران، سریع ترین حسابرسان، مهربان ترین مهربانان، بهترین آمرزندگان، برآورنده حاجات مؤمنان، فریادرس نیکان، تویى خدا، معبودى جز تو نیست، پروردگار جهانیان، تویى آفریدگار و من آفریده و تویى مالک و من مملوک، و تویى پروردگار و من بنده، و تویى روزى دهنده و من روزى خوار،
وَ أَنْتَ الْمُعْطِی وَ أَنَا السَّائِلُ وَ أَنْتَ الْجَوَادُ وَ أَنَا الْبَخِیلُ وَ أَنْتَ الْقَوِیُّ وَ أَنَا الضَّعِیفُ وَ أَنْتَ الْعَزِیزُ وَ أَنَا الذَّلِیلُ وَ أَنْتَ الْغَنِیُّ وَ أَنَا الْفَقِیرُ وَ أَنْتَ السَّیِّدُ وَ أَنَا الْعَبْدُ وَ أَنْتَ الْغَافِرُ وَ أَنَا الْمُسِی ءُ وَ أَنْتَ الْعَالِمُ وَ أَنَا الْجَاهِلُ وَ أَنْتَ الْحَلِیمُ وَ أَنَا الْعَجُولُ وَ أَنْتَ الرَّحْمَنُ وَ أَنَا الْمَرْحُومُ وَ أَنْتَ الْمُعَافِی وَ أَنَا الْمُبْتَلَى وَ أَنْتَ الْمُجِیبُ وَ أَنَا الْمُضْطَرُّ وَ أَنَا أَشْهَدُ بِأَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ الْمُعْطِی عِبَادَکَ بِلا سُؤَالٍ،
و تویى بخشنده و من سائل، و تویى داراى جود و من بخیل، و تویى توانمند و من ناتوان، و تویى عزّتمند و من خوار، و تویى بینیاز و من تهیدست، و تویى آقا و من بنده، و تویى آمرزنده و من بدکار، و تویى دانا و من نادان، و تویى بردبار و من شتابزده و تویى رحم کننده و من رحم شده و تویى عافیت بخش و من بلازده و تویى اجابت کننده و من ناچار و پریشان، و گواهى میدهم که تویى خدا، معبودى جز تو نیست، عطابخش بندگانى بدون درخواست ایشان،
وَ أَشْهَدُ بِأَنَّکَ أَنْتَ اللَّهُ الْوَاحِدُ الْأَحَدُ الْمُتَفَرِّدُ الصَّمَدُ الْفَرْدُ وَ إِلَیْکَ الْمَصِیرُ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ وَ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ اسْتُرْ عَلَیَّ عُیُوبِی وَ افْتَحْ لِی مِنْ لَدُنْکَ رَحْمَةً وَ رِزْقاً وَاسِعاً یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلُ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ
و گواهى میدهم تویى خداى یگانه یکتاى بى همتاى بینیاز تک، و بازگشت همه به سوى تو است، خدایا بر محمّد و اهل بیت پاک و پاکیزه اش درود فرست و گناهانم را بیامرز و بر من بپوشان کاستی هایم را و از پیشگامت براى من رحمت و روزى فراوان بگشا، اى مهربان ترین مهربانان، و سپاس خدا را پروردگار جهانیان، و خدا ما را بس است و چه نیکو وکیلى است و جنبش و نیرویى نیست جز به عنایت خداى والاى بزرگ.
