کیمیا

در فضیلت شب و روز جمعه

 بدان که شب و روز جمعه را امتیاز تامّ است از سایر لیالى و ایّام بمزید رفعت و شرافت و نباهت از رسول خدا صلى الله علیه وآله روایت شده که شب جمعه و روز جمعه بیست و چهار ساعت است و در هر ساعت حقّ تعالى ششصد هزار کس را از جهنّم آزاد کند و از حضرت‏صادق‏علیه السلام وارد شده که هر که بمیرد ما بین زوال روز پنجشنبه تا زوال روز جمعه خدا پناه دهد او را از فشار قبر و نیز از آن حضرت منقول است که جمعه را حقّى و حرمتى عظیم هست پس زنهار که ضایع نگردانى حرمت آن را و تقصیر مکن در چیزى از عبادت حق تعالى در آن روز و تقرّب جو بسوى خدا به عملهاى شایسته و ترک‏نما جمیع محرّمات خدا را زیرا که خدا ثواب طاعات را مضاعف مى‏گرداند و عقوبت گناهان را محو مى‏نماید و درجات مؤمنان را در دنیا و عقبى بلند مى‏گرداند و شبش در فضیلت مانند روز است اگر توانى که شب جمعه را زنده دارى به نماز و دعا تا صبح بکن بدرستى‏که خداوند عالَم در شب جمعه ملائکه را براى مزید کرامت مؤمنان به آسمان اوّل میفرستد که حسنات ایشان را زیاده گردانند و گناهان ایشان را محو کنند و حقّ تعالى واسِعُ العَطا و کریم است، و نیز در حدیث معتبر از آن حضرت مرویست که گاه هست که مؤمن دعا مى‏کند براى حاجتى و حقّ تعالى قضاى حاجت او را تأخیر مى‏کند تا اینکه در روز جمعه حاجت او را برآورد و براى فضیلت جمعه مضاعف گرداند، و فرمود که چون برادران یوسف علیه السلام از حضرت یعقوب علیه السلام استدعاى طلب آمرزش گناهان خود کردند گفت سَوْفَ اَسْتَغْفِرُ لَکُمْ رَبِّى‏ یعنى بعد از این استغفار خواهم کرد براى شما از پروردگار خود حضرت فرمود که تأخیر کرد که در سحر شب جمعه دعا کند تا مستجاب گردد، و نیز از آن حضرت مروى است‏که چون شب جمعه مى‏آید ماهیان دریا سر از آب بیرون مى‏آورند و وحشیان صحرا گردن مى‏کشند و حقّ تعالى را ندا مى‏کنند که پروردگارا ما را عذاب مکن به گناه آدمیان، واز حضرت امام محمّد باقرعلیه السلام منقول است که حقّ سبحانه و تعالى امر مى‏نماید ملکى را که در هر شب جمعه از بالاى عرش ندا مى‏کند از اوّل شب تا آخر شب از جانب رَبِّ اَعلى‏ که آیا بنده مؤمنى هست که پیش از طلوع صبح براى آخرت و دنیاى خود مرا بخواند تا من دعاى او را مستجاب کنم آیا بنده مؤمنى هست که پیش از طلوع صبح از گناه خود توبه کند پس من توبه او را قبول کنم آیا بنده مؤمنى هست که من روزى او را تنگ کرده باشم و از من سؤال کند که روزى او را زیاد گردانم پیش از طلوع صبح پس روزى او را گشاده گردانم آیا بنده مؤمن بیمارى هست که از من سؤال کند پیش از طلوع صبح که او را شفا دهم تا او را عافیت کرامت کنم آیا بنده مؤمن غمگین محبوسى هست که پیش از طلوع صبح از من سؤال کند که او را از زندان رها کنم و غمش را فرج دهم پس دعایش را مستجاب گردانم آیا بنده مؤمن مظلومى هست که از من سؤال کند پیش از صبح براى دفع ستم ظالم تا من از براى او انتقام بکشم وحقّش را به او برگردانم پیوسته این ندا را مى‏کند تا طلوع صبح، و از حضرت امیرالمؤمنین‏علیه السلام منقول است که حقّ تعالى جمعه را از همه روزها برگزیده و روزش را عید گردانیده و شبش را مثل روزش گردانیده، و از جمله فضیلت روز جمعه آنستکه هر حاجت که در آنروز از خدا سؤال کنند برآورده مى‏شود و اگر جماعتى مستحقّ عذاب شوند چون شب جمعه و روز جمعه را دریابند و دعا کنند خدا آن عذاب را از ایشان برمى‏گرداند و امور مقدّره را حقّ تعالى در شب جمعه مبرم و محکم مى‏گرداند پس شب جمعه بهترین شبها و روزش بهترین روزها است و از حضرت صادق‏علیه السلام روایت شده که بپرهیزید از گناه در شب جمعه که عقوبت گناهان در آن شب مضاعف است چنانچه ثواب حسنات مُضاعف است و هر که معصیت خدا را در شب جمعه ترک کند حقّ تعالى گناهان گذشته او را بیامرزد و هر که در شب جمعه معصیتى را علانیه بکند حقّ تعالى او را بگناهان جمیع عمرش عذاب کند و عذاب آن گناه را بر او مضاعف کند، و بسند معتبر از حضرت امام رضاعلیه السلام منقول است که حضرت رسول صلى الله علیه وآله فرمود که روز جمعه سیّد و بزرگتر روزها است حقّ تعالى در آن روز ثواب حسنات را مضاعف مى‏دهد و گناهان را محو مى‏نماید و درجات را بلند مى‏گرداند و دعوات را مستجاب مى‏گرداند و شدّتها وغمها را زایل مى‏گرداند و حاجتهاى بزرگ را برمى‏آورد و روز مزید است که خدا رحمتهاى خود را نسبت به بندگان زیاد مى‏گرداند و جماعت بسیار از آتش آزاد مى‏سازد پس هر که بخواند خدا را در آن روز و بشناسد حقّ و حرمت آنرا حقّ است بر خداوند تعالى که او را از آتش جهنّم آزاد گرداند پس اگر در روز جمعه یا شب آن بمیرد ثواب شهیدان دارد و در قیامت ایمن از عذاب الهى مبعوث مى‏گردد و هر که استخفاف بحرمت جمعه نماید و حقّ او را ضایع گرداند که نماز جمعه بجا نیاورد یا محرّمات الهى را در آن بعمل آورد بر خدا لازمست که او را به آتش جهنّم بسوزاند مگر آنکه توبه کند و بسندهاى بسیار معتبر از حضرت امام محمّد باقرعلیه السلام منقول است که آفتاب طالع نگردیده است در روزى که بهتر از روز جمعه باشد و چون مرغان در روز جمعه به یکدیگر برمیخورند سلام مى‏کنند و مى‏گویند امروز روز شایسته‏اى است، و بسند معتبر از حضرت‏صادق‏علیه السلام منقول است که هر که روز جمعه را دریابد باید که بکارى بغیر از عبادت مشغول نگردد زیرا که در آنروز خدا گناه بندگان را مى‏آمرزد و رحمت خود را بر ایشان نازل مى‏گرداند و فضایل شب و روز جمعه زیاده از آن است که در این مختصر ذکر شود.