دین خاتم چگونه دینى است؟
پرسش
دین خاتم چگونه دینى است؟
پاسخ اجمالی
دین خاتم، آخرین دین مُرسل است. به این معنا که بعد از ظهور چنین دینى دیگر مجال و امکانى براى ارسال رسولى دیگر و دینى تازه باقى نمی‌ماند.
کمال دین، یکى از شرایط خاتمیّت بوده، و شرط دیگر آن مصونیّت دین خاتم از تحریف است.
پاسخ تفصیلی
دین خاتم آخرین دین مُرسل است. به این معنا که بعد از ظهور چنین دینى دیگر مجال و امکانى براى ارسال رسولى دیگر و دینى تازه باقى نمی‌ماند. با این وصف، دین خاتم، یعنى آخرین دین مُرسَل، -که پیام‌آورش اَفضَل‌الُرسُل و مخاطبانش همه‌ی مردم از عصر نزول تا روز قیامت است- می‌بایست اَکمَل‌الأدیان باشد و تمام آن‌چه را که باید از دین نفس‌الامرى به وحى و نقل بیان گردد، در برگیرد و اگر چیزى از آن را شامل نشود، باید آن چیز به گونه‌اى باشد که عقل سلیم آن را دریابد و از دریافت آن عاجز نبوده، یا در مسیر کشف آن توانا باشد. پس کمال دین به این معنا نیست که دین براى هر پرسشى پاسخ دارد، تا اگر در مراجعه به دین براى سؤال‌های علمى خود جوابى نیافتیم، آن را دلیلى بر عدم کمال دین بشماریم.
با این وصف، تمام آن‌چه که باید از طریق وحى به آدمى می‌رسید، در دین خاتم وجود دارد و با ارسال چنین دینى، راه بر هر دین مُرسَل دیگرى بسته می‌شود و سلسله‌ی ادیان مرسل خاتمه می‌یابد. پس، کمال دین یکى از شرایط خاتمیّت می‌باشد.
شرط دیگر آن مصونیّت دین خاتم از تحریف است. این مصونیت در اسلام از طریق دو عامل تأمین شده است:
۱. منبع اصلى شناخت آموزه‌هاى دین؛ یعنى قرآن، مصون از تحریف است.[۱]
۲. روش معیار این منبع وجود دارد، این روش همان مکتب تفسیرى اهل‌بیت(ع) است که توسط شاگردان آنان نسل به نسل تا به امروز منتقل شده و در قالب اجتهاد سنّتى و فقه جواهرى تجلّى پیدا کرده است.[۲]
مراد از «روش معیار» روشى است که سایر روش‌ها با آن سنجیده و ارزیابى شود. با این وصف، مکتب تفسیرى اهل‌بیت(ع) اصول و قواعد ثابتى را عرضه می‌کند که در طول تاریخ به تناسب مقتضیات زمان در آن توسعه و تکامل صورت گرفته و می‌گیرد، بدون آن که قواعد و اصول مزبور دست‌خوش تغییر گردد.[۳]
پ.ن:
[۱]. ر. ک: هادوى تهرانى، مهدى، ولایت و دیانت، ص ۲۲، قم، خانه خرد، چاپ سوم، ۱۳۸۱ش.
[۲]. ر. ک: همان، ص ۲۱- ۲۲، قم، خانه خرد، چاپ دوم، ۱۳۸۰ش.
[۳]. برای مطالعه بیشتر، ر. ک: هادوى تهرانى، مهدی، ولایت و دیانت، قم، خانه خرد، چاپ دوم، ۱۳۸۰ش.
سایت اسلام‌کوئست
