کیمیا

فن هفتم

در ذکر آن‌چه براى خواننده‌ی قرآن مستحبّ‌ است:

براء بن عازب می‌گوید: رسول اکرم فرمود قرآن را زینت دهید با صداى خودتان.

نیز حذیفة بن یمان از آن حضرت نقل می‌کند که فرمود: قرآن را با لحن و صوت عرب بخوانید مبادا آن را با لحن اهل فسق و یهود و نصارى قرائت کنید و قومى پس از من خواهند آمد که در خواندن قرآن آن را می‌کشند مانند ترجیع و کشیدن آواز و ترجیع تارکان دنیا در سرورشان و ترجیع نوحه‌گران، دل اینان و کسانى که دل‌باخته‌ی آن‌ها شده‌اند به همین طرز خواندن خوش و فریفته شده است.

علقمة بن قیس می‌گوید: من در قرآن خوش‌آواز بودم. عبداللّٰه بن مسعود به دنبال من می‌فرستاد که بر او بخوانم من وقتى از خواندن فارغ می‌شدم می‌گفت باز بخوان پدر و مادرم فدایت باد زیرا من از رسول خدا شنیدم که فرمود: حسن صوت و خوب خواندن، زینت قرآن است.

انس بن مالک از رسول اکرم نقل می‌کند که فرمود: براى هر چه زینتى است و زینت قرآن صداى خوش است.

عبدالرحمن بن السائب می‌گوید: سعد بن ابى وقاص بر ما وارد شد، من آمدم نزد او و سلام کردم. به من گفت: پسر برادرم شنیده‌ام تو صداى خوبى در قرآن خواندن دارى، گفتم: آرى الحمد للّٰه! گفت: من شنیدم که رسول خدا می‌فرمود: قرآن با حزن و اندوه نازل شد، پس وقتى خواندید آن را گریه کنید و اگر گریه نمی‌کنید حالت گریه‌کننده را داشته باشید و آن را با آواز بخوانید که هر که آن را این چنین نخواند از ما نیست.

بعضى کلمه‌ی «تغنّوا به» را به معناى با آواز بلند بخوانید نگرفته‌اند بلکه به «بى‌نیاز شوید با آن» معنا نموده‌اند ولى بیشتر دانشمندان آن را همان زیبا و غم‌انگیز نمودن صدا دانسته‌اند.

* منبع: تفسیر مجمع البیان، فضل بن حسن طبرسی، جلد ۱، صفحات ۳۱ و ۳۲